Μεγάλη Επανεκκίνηση -Οι παγκόσμιοι Ηγέτες προ των ευθυνών τους

 

 

 

Διαβάζω άρθρα που οι αρθρογράφοι τους προσπαθούν να απαριθμήσουν τα καλούδια που μας φέρνει η Μεγάλη Επανεκκίνηση. Πέρα από το ότι το θεωρητικό πλαίσιο της ιδέας αυτής εκφράζει τις σκέψεις και τις επιθυμίες αυτών που έφεραν την Ανθρωπότητα στην σημερινή της κατάσταση, δεν μας λένε πως θα λύσουν κάποια πρακτικά προβλήματα παγκοσμίων διαστάσεων που είναι προϋπόθεση για να συζητήσουμε τα παρακάτω.

Στην συνέχεια διαβάζω επίσης πως βρισκόμαστε στα πρόθυρα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Προσωπικά πιστεύω στην θεωρία των κύκλων που είχε αναπτύξει ο Ρώσος οικονομολόγος Νικολάι Κοντράτιεφ - που εκτελέστηκε από τον Στάλιν το 1938 επειδή έκανε το λάθος να υποστηρίξει πως το καπιταλιστικό μοντέλο της Οικονομίας θα κυριαρχήσει του κομμουνιστικού - και η οποία θεωρία έχει μια άλλη ταξινόμηση της βιομηχανικής  εξέλιξης . 

 Σύμφωνα λοιπόν με τον Κοντράτιεφ που ανέπτυξε την θεωρία των Κύκλων Κοντράτιεφ - και η οποία πάντως θεωρία πρέπει να πω πως δεν είναι αποδεκτή από τους παραδοσιακούς οικονομολόγους, αλλά που μάλλον δικαιώνεται στην πράξη - ο κάθε κύκλος ανάπτυξης αφορά σε κάποιες εφευρέσεις οι οποίες ανέβασαν την εξέλιξη της παραγωγικότητας σε κάποια ανώτερα επίπεδα από την μέχρι τότε περίοδο, είναι τάξης μεγέθους 50 ετών, αλλά και ο κάθε κύκλος επίσης έχει και μια περίοδο  που η επικρατούσα υφεσιακή κατάσταση επιβαρύνει τα λαϊκά στρώματα.

Οι Κύκλοι είναι οι ακόλουθοι :

1ος Κύκλος : Κύκλος την ατμομηχανής 1780 - 1830 και περιλαμβάνει και τον πανικό  του 1837 για 7 χρόνια (1837 - 1843).

2ος Κύκλος : Κύκλος των Σιδηροδρόμων και του Ατσαλιού 1830 - 1880 και περιλαμβάνει και την Μακρά Ύφεση της περιόδου 1873 - 1879, για 7 χρόνια

3ος Κύκλος : Κύκλος του Ηλεκτρισμού και των Χημικών 1880 - 1930 και περιλαμβάνει και την Μεγάλη Ύφεση της περιόδου 1929 - 1939, για 11 χρόνια.

4ος Κύκλος : Κύκλος της Αυτοκίνησης και των Πετροχημικών 1930 - 1970 που καταλήγει στην 1η και στην 2η μεγάλη πετρελαϊκή κρίση της περιόδου 1974 -1980, για 7 χρόνια

5ος Κύκλος: Κύκλος της τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών 1970 - 2010 που καταλήγει στην χρηματο-οικονομική κρίση της περιόδου 2007 - 2009, θεωρητικά για 3 χρόνια αλλά στην πράξη η κρίση αυτή ταλαιπωρεί τον κόσμο ακόμα και σήμερα

6ος Κύκλος : Κύκλος  της τεχνολογίας Περιβάλλοντος, της Νανοτεχνολογίας και της τεχνολογίας για την Υγεία. Ξεκίνησε περί το 2010 και αν ισχύει η θεωρία του Κοντράντιεφ θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2070 περίπου.

Εκ του αποτελέσματος επίσης οι κύκλοι αυτοί  δημιούργησαν το διαχρονικό φαινόμενο οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.

 

 Ένας άλλος παράγοντας που επιδείνωσε την κατάσταση της Ανθρωπότητας είναι η πληθυσμιακή αύξηση και τα προβλήματα που αυτή συνεπάγεται στη επιβίωση του Ανθρωπίνου γένους

 

Η  επιλογή που έγινε το 1944 με την Συνθήκη του Bretton Woods, ήταν να χρησιμοποιηθούν νομισματικά εργαλεία (fiat money) με δηλωμένο στόχο την αναδιανομή του πλούτου από τους λίγους στους πολλούς μέσω νομισματικών υποτιμήσεων και την έκδοση νέου χρήματος από την Κεντρική Τράπεζα που μέσω των εμπορικών τραπεζών το δάνειζε στο Κράτος και ενεχειρίαζε την δανειακή σύμβαση στην Κεντρική Τράπεζα. Έτσι - πίστευαν οι σχεδιαστές του συστήματος - πως θα αποφεύγετο ο υπερπληθωρισμός και η οικονομική κατάρρευση κάθε λίγα χρόνια. Βέβαια όταν σχεδιάστηκε το σύστημα αυτό, τα τραπεζικά ιδρύματα ήταν ελεγχόμενα (regulated) και τα νομίσματα ακολουθούσαν τον κανόνα της εξαντίκρισης με σταθερές διαχρονικές αξίες (π.χ χρυσός). Στην πορεία όμως και τα τραπεζικά ιδρύματα απελευθερώθηκαν (deregulation)  και τα αποθετικά νομίσματα απεξαρτήθηκαν από τον κανόνα πρόσδεσης σε σταθερές αξίες. Και έτσι ξεκίνησαν τα προβλήματα της υπερέκδοσης χρήματος χωρίς αντίκρισμα σε σταθερές αξίες. Άρα πρακτικά χωρίς αξία!

Συμπληρωματικά χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο του πληθωρισμού για χειραγώγηση του παραγόμενου πλούτου, αλλά και εργαλεία φορολογικής πολιτικής και επιβολής διάσπασης των Μονοπωλίων προκειμένου να επιτευχθεί η απομείωση της συσσωρευμένης αξίας που συγκεντρωνόταν πάντα στα χέρια των λίγων.  Εκ του αποτελέσματος ούτε τα εργαλεία αυτά κατάφεραν να υλοποιηθεί το ζητούμενο . Δηλαδή την αναδιανομή του πλούτου.

Η μεθοδολογία αυτή,  συνέχισε να λειτουργεί ως και σήμερα και η έκρηξη της φούσκας του παγκόσμιου κρατικού δανεισμού αποφεύγεται με την μείωση των επιτοκίων και πληθωρίζοντας τα χρέη με ανάπτυξη σε ταχύτερο ρυθμό από τα επιτόκια. Όμως τα χαμηλά επιτόκια, ναι με ευνοούν την έξοδο από την ακραία φτώχεια εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως, αλλά ταυτόχρονα διευκολύνουν και  την υπερσυγκέντρωση πλούτου με κλιμάκωση του ιδιωτικού υπερδανεισμού.

Ένας  άλλος συντελεστής δυσκολίας έχει να κάνει με την αποσύνδεση των νομισμάτων από τον κανόνα του Χρυσού, που σε συνδυασμό με την πληθώρα των νομισμάτων πέρα από τα αποθετικά νομίσματα - δολάριο, ευρώ, γεν και στερλίνα - αλλά και συνδυασμό με την παγκοσμιοποίηση του εμπορίου, δημιούργησε μια μεγάλη δευτερογενή αγορά της διαπραγμάτευσης συμβολαίων και παραγώγων που, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές,  μαζί με τις χρηματιστηριακές συναλλαγές δημιουργεί μια αυτόνομη Αγορά τάξης μεγέθους 10πλάσια του πραγματικού παγκόσμιου ΑΕΠ ($85τρις). Και ο όγκος αυτός του χρήματος δεν εξαντρικρίζεται με πραγματικές αξίες και αυτός είναι και ο μεγάλος κίνδυνος για το παγκόσμιο πιστωτικό σύστημα, αλλά και για την Ανθρωπότητα, αν σκεφτούμε, σαν παράδειγμα, την περίπτωση της Γερμανίας όπου η αποθεματοποίηση παραγώγων από πλευράς κύριων τραπεζών δημιουργεί ένα εθνικό κίνδυνο τάξης μεγέθους περίπου 14,5 φορές το ΑΕΠ της Χώρας και 4 φορές το ΑΕΠ της Ευρωζώνης.  

Όλα τα προαναφερθέντα - που αφορούν στην χρηματοπιστωτική πολιτική-  θα γίνουν καλύτερα κατανοητά αν πούμε πως με τα σημερινά δεδομένα το Παγκόσμιο Χρέος έχει φτάσει στα $300τρις - από τα οποία τα $59 τρις είναι το δημόσιο χρέος - οι συνολικές καταθέσεις περίπου στα $17,5 τρις, ενώ η διασφάλιση σε πραγματικές αξίες (χρυσός, άργυρος κλπ ) δεν ξεπερνά τα $15 τρις.  Που σημαίνει πως αν αύριο το πρωί οι καταθέτες πήγαιναν να σηκώσουν τα λεφτά τους το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα τιναζότανε στο αέρα.

Παρόλο, λοιπόν, που η ακραία φτώχια φαίνεται πως έχει μειωθεί εντυπωσιακά - σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα στα επίπεδα του 10% από το 59% του 1970 -  εν τούτοις τα εισοδήματα των λαών δεν έχουν ακόμα ανακάμψει από την τελευταία κατάρρευση της περιόδου 2007 - 2009. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ ο πλούτος των οικογενειών υπολείπεται το 2016 κατά 30,8% από τα επίπεδα του 2007. 

 

 

Από τα προαναφερθέντα φαίνεται πως η συνθήκη του Bretton Woods έχει ξεπεραστεί και η υιοθέτηση ενός παγκόσμιου αποθετικού νομίσματος που εξαντικρίζεται με  σκληρές αξίες είναι μονόδρομος. Αυτό βάζει έναν άλλο βαθμό δυσκολίας που οφείλεται στην  γεοστρατηγική ισχύ κάποιων παικτών που δεν συμμετέχουν στο καλάθι των αποθετικών νομισμάτων  και διαπραγματεύονται για τα συμφέροντα τους, που δεν συμπλέουν κατ' ανάγκη με αυτά των παραδοσιακών κυρίαρχων  παικτών. Αυτό θα έχει συνέπειες, ως πρός το κατά πόσο θα δοθεί έγκαιρη λύση στο πρόβλημα, η η Ανθρωπότητα θα μπλέξει σε ένα φαύλο υφεσιακό κύκλο, που μαθηματικά θα οδηγήσει στην συρρίκνωση (implosion) της παγκόσμιας Οικονομίας, η θα δοθούν άλλης μορφής λύσεις - π.χ η κατάργηση των χρηματονομισμάτων και η αντικατάσταση τους με ψηφιακά που, σε συνδυασμό και με την υποχρεωτικότητα ψηφιακών συναλλαγών, κάνει τους καταθέτες υποχείρια της οποιασδήποτε κυβερνητικής πολιτικής μια και , σε θεωρητικό επίπεδο, μπορεί να γυρίσουν το "κλειδί" και να δεσμεύσουν ή και να κατάσχουν το περιεχόμενο του κάθε λογαριασμού. Και όπως γίνεται αντιληπτό αυτό  μπορεί να έχει και δραματικές συνέπειες για την Ανθρωπότητα. Βέβαια, τα κρυπτονομίσματα - η χρήση των οποίων βασίζεται καθαρά σε αλγορίθμους πληροφορικής (blockchain technology) - και θεωρητικά στοχεύουν στην επαναφορά της χρηματο-οικονομικής και τελικά και της οικονομικής ελευθερίας της Ανθρωπότητας, αυξάνουν τον βαθμό δυσκολίας της επίλυσης του παγκόσμιου νομισματικού προβλήματος και  απειλούν την επικυριαρχία αυτών που θέλουν την οικονομική και χρηματο-οικομομική σκλαβοποίηση της Ανθρωπότητας. 

Και ερχόμαστε τώρα να δούμε τι σημαίνει 6ος βιομηχανικός κύκλος.

Κλειδί αυτού του κύκλου είναι η Τεχνολογία Πληροφορικής και Επικοινωνιών - στα εργαλεία της οποίας στηρίζεται η Τεχνική Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) - που σύμφωνα με τους οραματιστές της θα φτάσει στο επίπεδο της αυτοεξέλιξης της (singularity)  μέχρι το 2045 - και με την βοήθεια της οποίας θα διαμορφώνεται ένα περιβάλλον "παγκόσμιας σκέψης" υπέρτερο του αθροίσματος των σκέψεων όλων των ανθρώπων μαζί (Artificial Superintelligence). H τεχνολογία αυτή,  σε συνδυασμό με την Νανο-τεχνολογία, μπορεί να οδηγήσει  και σε ένα περιβάλλον ταύτισης του Ανθρώπου με την Τεχνολογία ασύλληπτου για τα σημερινά δεδομένα της Ανθρωπότητας. Και επικίνδυνου όμως γιατί οδηγούμαστε στην συγχώνευση της   φυσικής, βιολογικής και ψηφιακής ταυτότητας του ανθρώπου. Κουβαλάει όμως και αλλά 'καλούδια' ο κύκλος αυτός, μια και εκτιμάται πως η ρομποτοποίηση θα αφήσει άνεργους τουλάχιστον το 50% των περίπου τριαμισυ δισεκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε παγκόσμια βάση. Και το νούμερο αυτό δεν αφορά μόνο της εργατική τάξη  αλλά και τους υπαλλήλους γραφείων και τους μανατζερς. Και το ερώτημα είναι πως θα επιβιώσει όλος αυτός ο Κόσμος και το κυριότερο πως θα αντιδράσει;  

Και το ακόμα πιο σοβαρό ερώτημα είναι πως θα επιβιώσει η Ανθρωπότητα στα νούμερα που υπολογίζει  ο ΟΗΕ - μέχρι το 2100 από 6δις έως 13δις  πληθυσμός πάνω στην Γη που πρέπει να καλύψει τις βασικές του ανάγκες επιβίωσης που περιέγραψα στο γράφημα παραπάνω; Πώς και με ποιο τρόπο, δεδομένου και του μεγάλου ποσοστού ανεργίας που υποδηλώνει η ρομποτοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας; Οι κυβερνήσεις πιπιλάνε από τώρα την καραμέλα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος! Ποιο θα είναι αυτό και τι θα επιτρέπει στον κάθε πολίτη να καλύπτει; Γιατί από τα νούμερα που ξέρουμε δεν φτάνει ούτε για ζήτω, αν πρώτα και κατά την γνώμη μου,  αφενός δεν ελεγχθεί και κοστολογηθεί με ένα ενιαίο τρόπο για όλη την Ανθρωπότητα το παραγωγικό, το μεταφορικό και κόστος διάθεσης των προϊόντων και των υπηρεσιών, αλλά και αφετέρου δεν αντικειμενικοποιηθεί η καθαρή συνεισφορά κάθε κράτους στην παγκόσμια Οικονομία και κατά συνέπεια το τί δικαιούται λαμβάνειν. Δηλαδή δεν υπάρξει κάποιας μορφής παγκόσμιας Κυβέρνησης που θα επιληφθεί του έργου αυτού. Μπορεί όμως αυτό να γίνει στο σημερινό - η και αυριανό - πολυκεντρικό σύστημα δυνάμεων που διαφεντεύει τα παγκόσμια δρώμενα; Χλωμό.

Επομένως η Ανθρωπότητα μπαίνει σε μια υπαρξιακή φάση που από την μια οι τεχνολογικές πρόοδοι θα δώσουν μια ασύλληπτη για τα σημερινά δεδομένα εξέλιξη του Ανθρώπου, αλλά και από την άλλη θα δημιουργήσει τεράστια αδιέξοδα εξ αιτίας του Υπερπληθυσμού της Γης.

Στο παρελθόν τα διακρατικά προβλήματα αντιμετωπίζονταν με πολέμους. Κάτι τέτοιο στη σημερινή πραγματικότητα είναι αδιανόητο γιατί θα εξαλειφθεί το Ανθρώπινο γένος . Θα μου πείτε πως κάποιοι το επιδιώκουν και θα συμφωνήσω. Πιθανά η αυστηροποίηση του ελέγχου των γεννήσεων θα ήταν μια λύση του προβλήματος του Υπερπληθυσμού. Άλλες μέθοδοι ελέγχου της πληθυσμιακής αύξησης οδηγούν σε απαγορευμένα και ποινικά κολάσιμα από το διεθνές δίκαιο μονοπάτια. Αλλά θα  υπάρξουν και αυτές.

Συμπερασματικά, η Ανθρωπότητα πρέπει να αντιληφθεί πως έχει φτάσει σε αδιέξοδο και οι παγκόσμιοι Ηγέτες θα πρέπει να διδαχθούν από τις εμπειρίες του παρελθόντος - όταν προσπάθησαν είτε με πολιτικο-κοινωνικο-οικονομικά συστήματα όπως ο καπιταλισμός, ο κομμουνισμός κλπ είτε και με παγκόσμιους πολέμους να λύσουν τα προβλήματα κοινωνικών δομών και ζωτικού οικονομικού χώρου και μάλιστα σε περιόδους που τα πληθυσμιακά μεγέθη ήταν ακόμα σχετικά διαχειρίσιμα.

Εν κατακλείδι και όσες Μεγάλες Επανεκκινήσεις και αν σκεφτούμε αν δεν υπάρξει μια συμφωνία συνύπαρξης των κέντρων εξουσίας του Κόσμου σε μια παγκόσμια κυβέρνηση, θα μείνουμε στους σχεδιασμούς, που όμως με την προσπάθεια επιβολής τους θα χειροτερέψουν αντί να βοηθήσουν την κατάσταση. Γι' αυτό και δεν είμαι αισιόδοξος για αυτό που έρχεται.